Gustojeaddji rávvagat eastadit njoammuma 

  • Berret orrut siiddain jos leat skibas vuoiŋŋahatdávdamearkkaiguin. Dávdamearkkaŧ nu go golgi njunni, snuolggat, siđusvuohta ja veaháš gosahat lea áibbas ortnegis.  
  • Gosa njunneliinne sisa dahje gardnilčihkii. 
  • Basa gieđaid sáibbuin ja čáziin, dahje geavat giehtadesinfierenávdnasa mii sistisdoallá alkohola. 
  • Garvve oktavuođa riskojoavkku olbmuiguin jos dus leat vuoiŋŋahatdávdamearkkat. 
  • It dárbbaš váldit koronaiskosa vaikko dus lea dávdamearkkat (Jos gulat riskajoavkkuide, de berret váldit iskosa). 
  • It dárbbaš registreret positiivva koronaiskosa. 
  • It dárbbaš váldit PCR-iskosa. Jos dárbbašat dán duođaštuvvon iežat koronasertifikáhttii, de fertet ieš máksit dan ovddas. 
  • Eai leat njuolggadusat ahte galggat erremii dahje isolašuvdnii.
  • Buohkat geaid ávžžuhit váldit covid-19 boahku, berrejit váldit dan. 

Sáhtát lohkat eanet korona birra Helsenorge ruovttusiiddun: Helsenorge koronavirusa birra

 

Gii berre váldit koronaiskosa?

It dárbbaš váldit koronaiskosa vaikko dus leat dávdamearkkat. Jos gulat riskajoavkkude, de berret váldit iskosa.  

Olbmot geain lea stuora várra oažžut duođalaš dávddaid, sáhttet viežžat jođánisiskosiid suohkana ráđđeviesus rahpanáiggis. 

 

Koronadikšu 

Varrisvuođadirektoráhtta ávžžuha olbmuid geat sáhttet buohččát duođalaččat kovid-19 dávddas, ožžot fálaldaga dikšui dálkásiin Paxlovid. Dikšu berre álggahuvvot nu jođánit go vejolaš. 

Varrisvuođadirekoráhtta ávžžuha danin ahte olbmot geain lea stuora riska buohččat duođalaččat, váldet iskosa juohke beaivvi njeallji beaivvi badjel jos ožžot vuoiŋŋahatdávdamearkkaid. Jos lea positiiva iskkos dahje garrasit dávdamearkkat, de berre fitnat doaktára luhte.  

Čuovvovaš olbmot gullet riskajoavkkuide: 

  • Olbmot riskajoavkkuin geat eai leat čuvvon gustojeaddji boahkuhanávžžuhuaid.   
  • Olbmot (beroškeahttá boahkuhanstahtusa) geat leat: 
    • diagnoserejuvvon duođalaš dahje muttolaš immudnaváili 
    • čuohpaduvon ja ožžon ođđa orgánaid  
    • buohcan hematologalaš borasdávddain maŋimuš vihtta jagi  
    • buohcan eará borasdávddain, lea divššus dahje aitto loahpahan borasdávdadivššu (erenoamážit immudnaváidudeaddji divššu, suonjardivššu geahppaide dahje ceallamirkodivššu)  
    • duođalaš monimušváidun (dássi 5) dahje leat aktiiva dialysas, ja buohccit geain dáikdeaddji doavttir antá lea hui garra vuostálastinnávccat dávddaide ja geat eai gula muhtun dain bajábeal namuhuvvon riskajoavkkuide.